Αστυπάλαια
Λίγα λόγια για την Αστυπάλαια
Αιωνίως ανάμεσα στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα, η Αστυπάλαια είναι ένα μέρος που ερωτεύεστε με την πρώτη ματιά!
1. Η Αστυπάλαια είναι το μόνο νησί των Δωδεκανήσων που βρίσκεται τόσο κοντά στις Κυκλάδες.
2. Οι ντόπιοι συνηθίζουν να την αποκαλούν Αστροπαλιά.
3. Το ιδιαίτερο σχήμα της, το οποίο μοιάζει με πεταλούδα με τα φτερά της απλωμένα – όταν την βλέπει κανείς από ψηλά – είναι ένα από τα στοιχεία που την κάνουν τόσο ξεχωριστή.
4. Η Αστυπάλαια μοιάζει με δύο νησιά που συνδέονται σε ένα στενό κομμάτι γης. Οι ντόπιοι αναφέρουν το ανατολικό τμήμα ως “Μέσα Νησί” και το δυτικό τμήμα ως “Έξω Νησί“.
5. Η πρωτεύουσα και ο σημαντικότερος οικισμός του νησιού είναι η Χώρα.
6. Ο δεύτερος μεγαλύτερος οικισμός του νησιού είναι η Μαλτεζάνα, γνωστή και ως Ανάληψη.
7. Η Αστυπάλαια διαθέτει αξιόλογη τουριστική υποδομή χωρίς να αλλοιώνεται στο ελάχιστο ο χαρακτήρας της.
8. Βόρεια από την Ανάληψη το ψαροχώρι Βαθύ, βρίσκεται στις όχθες μιας λιμνοθάλασσας. Σημαντικά αξιοθέατα στην ευρύτερη περιοχή είναι το σπήλαιο του Δράκου και το εντυπωσιακό ιταλικό φρούριο Καστελλάνο, το οποίο αποτελούσε τη βάση των Ιταλών του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Πώς θα πάτε
Με πλοίο: Το πλοίο είναι ο πιο οικονομικός τρόπος να φτάσετε στην Αστυπάλαια. Υπάρχουν τακτικά δρομολόγια από τον Πειραιά και τα νησιά των Κυκλάδων (Δονούσα, Αμοργό, Νάξο και Πάρο). Υπάρχουν επίσης τακτικά δρομολόγια από την Κάλυμνο και τα Δωδεκάνησα (Κως, Ρόδος, Νίσυρος και Τήλος). Η Αστυπάλαια έχει δύο λιμάνια προσέγγισης, το παλιό λιμάνι, του Πέρα Γιαλού, και το λιμάνι του Αγ. Ανδρέα. Τα λιμάνια προσέγγισης εξαρτώνται από το δρομολόγιο.
Με αεροπλάνο: Η πτήση από την Αθήνα διαρκεί 45 λεπτά. Το αεροδρόμιο βρίσκεται στη Μαλτεζάνα, περίπου 9 χλμ. από τη Χώρα.
Που θα κάνετε τη βόλτα σας
Στη Χώρα
Σύμφωνα με πολλές αναφορές, πρόκειται για την πιο όμορφη Χώρα και θα συμφωνήσουμε σ’ αυτό! Διότι, είναι σκαρφαλωμένη σε έναν βράχο, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται το κάστρο Γκουερίνι. Στο κάστρο αυτό, υπάρχουν δύο εκκλησίες: ο Άγιος Γεώργιος ο Γλυκαυλής, που χτίστηκε το 1790, και η Παναγία Πορταΐτισσα, του κάστρου, που χτίστηκε στα μέσα του 18ου αιώνα. Το κάστρο βενετσιάνικου ρυθμού περιβάλλεται από λευκά σπίτια, σοκάκια με άρωμα Κυκλάδων, 8 καλοδιατηρημένους ανεμόμυλους και παραδοσιακά μαγαζιά με τοπική κουζίνα.
Στον Πέρα Γιαλό
Ο Πέρα Γιαλός ήταν μέχρι πρόσφατα το παραδοσιακό λιμάνι της Αστυπάλαιας και το κύριο λιμάνι πριν κατασκευαστεί το νέο, στον Άγιο Ανδρέα. Η Χώρα και ο Πέρα Γιαλός έχουν πλέον συγχωνευτεί, δημιουργώντας έναν μαγικό συνδυασμό γραφικού λιμανιού, μύλων και κάστρων, από το μικρό λιμάνι με τα κυκλικά λευκά σπίτια, μέχρι το λόφο και το ύψωμα του κάστρου. Οι καλοκαιρινές εκδρομές στα ακατοίκητα νησιά γύρω από την Αστυπάλαια αναχωρούν καθημερινά από τον Πέρα Γιαλό.
Στην Ανάληψη
Αν ταξιδέψετε από τη Χώρα προς το Μέσα Νησί στο ανατολικό τμήμα της Αστυπάλαιας, θα φτάσετε στην Ανάληψη σε λίγα λεπτά. Η Ανάληψη είναι γνωστή και ως Μαλτεζάνα, καθώς οι Μαλτέζοι πειρατές πήραν τον έλεγχο του Αιγαίου και κατέφυγαν στους κόλπους της περιοχής αυτής. Η Μαλτεζάνα διαθέτει ένα μικρό λιμάνι, όπου μπορείτε να δείτε τις τοπικές ψαρόβαρκες να προμηθεύουν φρέσκα αλιεύματα στις ταβέρνες του νησιού. Εδώ βρίσκεται και η σπηλιά της Παναγιάς της Πουλαριανής.
Στο Λιβάδι
Το Λιβάδι πρόκειται για μία μεγάλη παραλία, λίγο έξω από τη Χώρα, όπου μπορείτε να βρείτε αρκετές επιλογές για διαμονή, φαγητό ή καφέ αλλά φυσικά και να απολαύσετε το μπάνιο σας. Είναι ένα υπέροχο σημείο καθώς έχει θέα στο κάστρο.
Σημεία που αξίζει να επισκεφτείτε
Κάστρο
Ο πλακόστρωτος δρόμος στη νοτιοδυτική πλευρά είναι η μόνη είσοδος στο κάστρο. Θα εντυπωσιαστείτε από τους επιβλητικούς προμαχώνες και τη θέα. Η θέα από την εκκλησία της Παναγίας Πορταΐτισσας είναι σίγουρο ότι θα σας κόψει την ανάσα! Χτισμένη τον 18ο αιώνα από τυφλό Αγιορίτη μοναχό, είναι η εκκλησία που φιλοξενεί το διάσημο πανηγύρι στις 15 Αυγούστου. Το βράδυ, η ατμόσφαιρα στα μπαρ γύρω από το κάστρο θα σας συνεπάρει.
Αρχαιολογικό μουσείο
Τα ουζάκια μπορούν να σας περιμένουν στον Πέρα Γιαλό, καθώς συνιστάται μια επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αστυπάλαιας. Μπορείτε να μάθετε για την ιστορία του νησιού μέσα από προϊστορικά κοσμήματα, λίθινα εργαλεία από μυκηναϊκούς τάφους, ταφικούς βωμούς, κεραμικά από τη νεκρόπολη, κεφαλές κιόνων από μια παλαιοχριστιανική βασιλική και μαρμάρινα οικόσημα της οικογένειας Querini από το βενετσιάνικο κάστρο. Μέσα από το Μουσείο, θα γνωρίσετε τη μεγάλη κληρονομιά της Αστροπαλιάς.
Κουτσομίτης και Κουνουπές
Κάθε πρωί, ένα καραβάκι αναχωρεί από τον Πέρα Γιαλό για τα νησάκια ακριβώς κάτω από τα “φτερά” της Αστυπάλαιας. Ναι, είτε το πιστεύετε είτε όχι, τα νερά εδώ είναι ακόμα πιο καθαρά και φανταστικά από αυτά που ήδη απολαμβάνετε στο νησί. Η πρώτη στάση είναι η παραλία στον Κουτσομίτη, ενώ πιο κάτω, στις Κουνουπές, υπάρχουν δύο νησίδες που συνδέονται με μια στενή λωρίδα άμμου. Με άλλα λόγια… ετοιμαστείτε για την απόλυτη χαλάρωση.
Το Σπήλαιο του Νέγρου
Το σπήλαιο του Νέγρου χαρακτηρίζεται από μοναδικούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Το σπήλαιο συνδέεται με παραδόσεις και διάφορους μύθους για τους πειρατές και τους θησαυρούς που είναι κρυμμένοι στη σπηλιά. Ο καλύτερος τρόπος για να φτάσετε εκεί είναι μέσω ενός χωματόδρομου που ξεκινά από τη Χώρα. Αφήστε το αυτοκίνητο και συνεχίστε με τα πόδια μέχρι να φτάσετε στις σπηλιές πάνω στα βράχια. Η πρόσβαση στο σπήλαιο μπορεί επίσης να γίνει και με καραβάκι από τον Πέρα Γιαλό. Σε αυτό το σημείο να τονίσουμε ότι η εξερεύνηση του σπηλαίου δεν είναι εύκολη και απαιτούνται τουλάχιστον βασικές γνώσεις της σπηλαιολογίας. Ωστόσο, υπάρχουν ντόπιοι που το γνωρίζουν καλά και μπορούν να σας προσφέρουν αυτή την εμπειρία με ασφάλεια!
Βρεφικό Νεκροταφείο
Όταν επισκεφτείτε τη Χώρα, αξίζει να δείτε το μοναδικό στον κόσμο νεκροταφείο βρεφών στην Αστυπάλαια! Βρίσκεται στην περιοχή Κυλίνδρα με θέα τον κόλπο του Λιβαδιού. Το νεκροταφείο είναι περιφραγμένο και βρίσκεται ακριβώς κάτω από το δρόμο. Από αρχαιολογική/ανθρωπολογική άποψη, το νεκροταφείο αυτό είναι μοναδικό, καθώς χρονολογείται από τη γεωμετρική περίοδο και χρησιμοποιείται μέχρι την ελληνιστική περίοδο. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για το πώς δημιουργήθηκε αυτό το νεκροταφείο και τα εκατοντάδες θαμμένα βρέφη. Εικάζεται ότι θυσιάστηκαν στους θεούς ή ότι αρρώστησαν από μεγάλη ασθένεια που έπληξε το νησί. Δίπλα στον χώρο έχει κατασκευαστεί ένας εκθεσιακός χώρος για την παρουσίαση των ευρημάτων.
Οι ωραιότερες παραλίες στην Αστυπάλαια
Παραλίες Προσβάσιμες Οδικώς
Άγιος Βασίλειος
Ανοργάνωτη, βοτσαλωτή παραλία με κρυστάλλινα νερά συνήθως με λίγο κόσμο.
Λιβάδι
Οργανωμένη παραλία με άμμο, πολλές δραστηριότητες και εξαιρετική θέα στο κάστρο.
Πέρα Γιαλός
Πλήρως οργανωμένη παραλία με βότσαλο.
Βάτσες
Μεγάλη σε μήκος, οργανωμένη παραλία σε μικρό τμήμα της παραλίας, με βότσαλο και βαθιά νερά. Εδώ βρίσκεται και το σπήλαιο του Νέγρου. Ο δρόμος για 3χλμ είναι βατός χωματόδρομος.
Στενό
Πανέμορφη αμμώδης παραλία, οργανωμένη, στο κέντρο της Αστυπάλαιας.
Μικρό Στενό
Ανοργάνωτη και πανέμορφη παραλία με άμμο.
Σχοινώντας
Οργανωμένη παραλία με άμμο.
Άγιος Κωνσταντίνος
Από τις ομορφότερες οργανωμένες παραλίες του νησιού με βότσαλο και άμμο.
Extra Tip: Επισκεφτείτε το Al Mare Beach Bar, ένα όμορφο, αυθεντικό μαγαζί με τροπικό στυλ και απολαύστε τα εξαιρετικά καλοκαιρινά cocktails που σερβίρει!
Καμινάκια
Μια από τις πιο γνώστες οργανωμένες παραλίες της Αστυπάλαιας με άμμο και βότσαλο. Ο δρόμος από ένα σημείο και μετά γίνετε χωματόδρομος.
Παραλίες Προσβάσιμες με τα Πόδια
Τζανάκι
Ανοργάνωτη παραλία με βότσαλο, εύκολη πρόσβαση από ένα μονοπάτι περίπου 300 μέτρων, ιδανική για γυμνιστές.
Βαλάνη
Ανοργάνωτη και απομονωμένη παραλία με βότσαλο έξω και άμμο μέσα στη θάλασσα. Η παραλία φαίνεται από το δρόμο και παρόλο που δεν υπάρχει σχηματισμένο μονοπάτι για την προσέγγισή της είναι σχετικά εύκολα προσβάσιμη πεζοπορικά σε μία διαδρομή 15-20 λεπτών. Εναλλακτικά, μπορείτε να την προσεγγίσετε με σκάφος.
Πλάκες
Ανοργάνωτη βοτσαλωτή παραλία με καταπληκτικό βυθό και ιδιαίτερους σχηματισμούς των βράχων. Για να την προσεγγίσετε περπατάτε 8-10 λεπτά όπου προτείνουμε να φοράτε παπούτσια και όχι σαγιονάρες λόγω της κατηφορικότητας του εδάφους αλλά και κάποιων δύσβατων σημείων.
Παραλίες Προσβάσιμες μέσω Θαλάσσης
Κουτσομύτης
Ανοργάνωτη παραλία με άμμο και βότσαλο, με ρηχά νερά.
Κουνούπες
Παραλία με άμμο και βότσαλο, ρηχά νερά και ανοργάνωτη.
Άγιος Ιωάννης Ρίχτης
Μία από τις πιο δημοφιλής παραλίες του νησιού, η οποία είναι ανοργάνωτη με βότσαλο. Ιδανικά ξεκινήστε με καραβάκι ή σκάφος από τον Πέρα Γυαλό. Είναι προσβάσιμη και πεζοπορικά σε μία κατηφορική διαδρομή 30-45 λεπτών.
Που να μείνετε
1. Η Χώρα είναι ο μεγαλύτερος οικισμός του νησιού, μαζί με τον Πέρα Γιαλό, το παλιό λιμάνι. Εκεί θα βρείτε τις περισσότερες επιλογές διαμονής, από οικονομικά δωμάτια μέχρι πολυτελή ξενοδοχεία.
2. Επιλέξτε το χωριό Μαλτεζάνα αν ταξιδεύετε οικογενειακώς καθώς η παραλία της Μαλτεζάνας είναι αμμώδης και με ρηχά νερά, ιδανική για παιδιά.
Extra Tip: Το Akrotiri Studios, διαθέτει περιποιημένα και ευρύχωρα δωμάτια, έχει θέα στη θάλασσα και βρίσκεται πολύ κοντά στις παραλίες Μαλτεζάνα και Σχοινώντας. Κάνε την κράτησή σου πατώντας εδώ.
3. Μείνετε στην παραθαλάσσια περιοχή Λιβάδι αν οι ιδανικές διακοπές για σας είναι δίπλα στην θάλασσα.
4. Αν πάλι ψάχνετε μια πιο οικονομική διαμονή, μπορείτε να μείνετε στο κάμπινγκ της Αστυπάλαιας που βρίσκεται ανάμεσα στη Χώρα και το λιμάνι.
Τι να φάτε
Κάθε γεύμα, είτε σε μια ταβέρνα της Χώρας, είτε σε κάποια παραλία, είτε οπουδήποτε αλλού, είναι σαν να είστε καλεσμένος από έναν ντόπιο και να τρωτε από τα χέρια του. Το φαγητό είναι πάντα ποιοτικό και σπιτικό! Στο μενού της Αστυπάλαιας κυριαρχούν τα φρέσκα θαλασσινά. Μην παραλείψετε ωστόσο να δοκιμάσετε κι άλλα τοπικά πιάτα, όπως το λαμπριανό (γεμιστό, ψητό κατσικάκι), την αρντιστά (ένα τοπικό πιάτο με βάση τις φακές) και τα πουγκιά με χλωρή (ζυμαρικά με τυρί, ψημένα στο φούρνο). Τα λαμπροκούλουρα είναι μια άλλη παραδοσιακή σπεσιαλιτέ του νησιού, η οποία οφείλει τη γεύση και το άρωμά της στον σαφράν. Αν θέλετε κάτι γλυκό, ζητήστε ξηρή ροτιγκάνα (γλυκό ντιπούρ από τοπικό μέλι).
Extra Tip: Αξίζει να επισκεφτείτε το εστιατόριο Άγωνη Γραμμή, στην καρδιά της Χώρας, που σερβίρει νόστιμο και φρέσκο φαγητό. Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τους ανεμόμυλους και είναι ένα εξαιρετικό μέρος για να απολαύσετε το γεύμα σας. Εδώ μπορείτε να δοκιμάσετε παραδοσιακά αστυπαλίτικα πιάτα φτιαγμένα με βιολογικά υλικά (υπάρχει επιπλέον ειδικό μενού για χορτοφάγους) και με εξαιρετική θέα.
Σημαντικές Γιορτές και Εκδηλώσεις
- 2 Φεβρουαρίου: Γιορτή της Υπαπαντής, στην Παναγία την Φλεβαριώτισσα
- 19 Ιουλίου: Πανηγύρι του Προφήτη Ηλία
- 26 Ιουλίου: Πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα
- 5 Αυγούστου: Πανηγύρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος
- 14, 15 και 16 Αυγούστου: Πανηγύρι της Παναγιάς της Πορταΐτισσας
- 28 Αυγούστου: Πανηγύρι του Ιωάννη του Προδρόμου
- 7 Σεπτεμβρίου: Πανηγύρι της Παναγιάς της Πουλαριανής
- 26 Οκτωβρίου: Του Αγίου Δημητρίου, Μαλτεζάνα
Αρθρογράφος: Τζωρτζέλλα Ραζή / 2023
